|
|
 |
|
 |
| |
|
|
 |
|
|
 |
| |
|
|
| |
კოორდინატები | გრაფიკები (მარტივი შემთხვევები) | კვადრატული ფუნქციის გრაფიკი
|
|
კოორდინატები
კოორდინატების საშუალებით შესაძლებელია წერტილის დასმა საკოორდინატო სიბრტყეზე.
თუ A წერტილის კოორდინატებია (2,3), ვიწყებთ 0–დან, გადავალთ ორი ერთეულით მარჯვნივ და სამი ერთეულით ზევით x და y ღერძების გასწვრივ.
მაგალითები:
საკოორდინატო სიბრტყეზე ააგეთ წერტილები A(2,3), B(5,1), C(-3,-2), D(2,-3) და E(-1,2).
 |
|
შენიშვნა: ფრჩხილებში მითითებული პირველი კოორდინატი მიუთითებს მარჯვნივ ან მარცხნივ გადაადგილებას და შესაბამისი ერთეულების რაოდენობას.
მეორე კოორდინატი აღნიშნავს ზევით–ქვევით მოძრაობას საკოორდინატო სიბრტყეზე.
|
|
გრაფიკები (მარტივი შემთხვევები)
საკოორდინატო სიბრტყეზე ყოველ წრფეს შეესაბამება განტოლება.
|
წრფე და მისი განტოლება
წრფის განტოლების მაგალიია y=2x.
|
გრაფიკის აგება
გრაფიკის აგება კოორდინაების დახმარებით არის შესაძლებელი. x–ის ნაცვლად შევარჩიოთ რიცხვები და ჩავსვათ განტოლებაში, რათა ვიპოვოთ y–ის შესაბამისი მნიშვნელობები. შედეგები მოცემულია ცხრილის სახით.
| y=2x განტოლების კოორდინატების ცხრილი |
| x |
y |
|
| -1 |
-2 |
y = 2 x -1 = -2 |
| 0 |
0 |
y = 2 x 0 = 0 |
| 1 |
2 |
y = 2 x 1 = 2 |
| 3 |
6 |
y= 2 x 3= 6 |
|
| |
|
ამ კოორდინატებით მოცემული წერტილები გადავიტანოთ საკოორდინატო სიბრტყეზე და შევაერთოთ. მივიღებთ y=2x განტოლების გრაფიკს.
|
| |
y=2x |
|
|
|
ზოგიერთი მარტივი განტოლება და მათი შესაბამისი გრაფიკები (წრფეები)
1)ჰორიზონტალური წრფეები. მაგალითად, y=2 y=-3 y=0.
2) ვერტიკალური წრფეები.მაგალითად, x=5 x=10 x=0.
3) y=x და y=-x დიაგონალური წრფეებია.
4) x+y წრფეები. მაგალითად x+y = 1 წრფე x და y ღერძებს გადაკვეთს წერტილში, რომლის შესაბამისი კოორდინატია 1..
|
| ვერტიკალური და ჰორიზონტალური წრფეები |
.jpg) |
|
| |
| y=x და y=-x განტოლების გრაფიკები |
.jpg) |
| |
| x+y = 4 და x+y = 1 განტოლების გრაფიკები |
 |
| |
|
|
კვადრატული ფუნქციის გრაფიკი
გრაფიკს u–ს ფორმა აქვს. მის შესაბამის განტოლებაში ცვლადის უმაღლესი ხარისხია 2. კვადრატული განტოლების უმარტივესი ფორმაა y=x2
| y=x2 განტოლების გრაფიკის აგება |
| y=x2 |
| |
| x |
y |
| -3 |
9 |
| -2 |
4 |
| -1 |
1 |
| 0 |
0 |
| 1 |
1 |
| 2 |
4 |
| 3 |
9 |
|
| ამ კოორდინატებით მოცემული წერტილები გადავიტანოთ საკოორდინაო სიბრტყეზე და შევაერთოთ. მივიღებთ y=x2 განტოლების შესაბამის გრაფიკს. |
|
|
|
|
|
