|
|
 |
|
 |
| |
|
|
 |
|
|
 |
| |
|
|
| ფორმულაში ცვლადის გამოსახვა | განსაკუთრებული შემთხვევები |
| |
|
ფორმულაში ცვლადის გამოსახვა
v = u + at ფორმულაა, სადაც ცვლადებს შორის გამოყოფილია v. ხშირად საჭიროება მოითხოვს ფორმულიდან სხვა ცვლადის გამოსახვას. მაგალითად, შეიძლება შემდეგი დავალება მიიღოთ: "გამოსახეთ t v, a, და u ცვლადებით'.
ამ შემთხვევაში ფორმულიდან გამოყოფილი ცვლადი იქნება t.
ამ სიტუაციაში შეგვიძლია ვიმოქმედოთ ზუსტად ისე, როგორც განტოლების ამოხსნისას ვიქცევით.
| |
v = u + at
|
|
(- u)
|
|
|
v – u = at
|
|
(გაყავით a–ზე )
|
|
|
v – u = t
a
|
|
|
|
როგორც წესი, ცვლადი, რომლის გამოსახვაც გვჭირდება ტოლობის მარცხენა მხარეს უნდა გადავიტანოთ.
|
t = v – u
a
|
|
|
|
|
|
|
|
|
განსაკუთრებული შემთხვევები
1. ცვლადი, რომლის გამოსახვაც გვჭირდება კვადრატულ ფესვშია.
| მაგალითად |
p = t .gif)
|
|
(გაყავით t–ზე)
|
| |
p/t =
|
|
(ტოლობის ორივე მხარე აიყვანეთ კვადრატში)
|
| |
p2 = q
|
|
|
| |
t2
|
|
|
| |
q = p2
|
|
|
| |
t2
|
|
|
|
შენიშვნა: პირველ რიგში გამოვსახოთ კვადრატული ფესვი. შემდეგ ტოლობის ორივე მხარე ავიყვანოთ კვადრატში. ამ გზით, ფესვს მოვხსნით და საძიებელი ცვლადის გამოსახვას ადვილად შევძლებთ.
2. ცვლადი, რომელიც უნდა გამოვსახოთ კვადრატშია
| მაგალიად, |
y = p2 - 3
2
|
(x2)
|
|
| |
2y = p2 – 3 |
(+3) |
|
| |
2y + 3 = p2 |
(კვადრატული ფესვი) |
|
| |
|
p=  |
|
|
შენიშვნა: ჯერ ცალკე გამოვყოთ წევრი, რომელიც კვადრატშია და შემდეგ ამოვიღოთ კვადრატული ფესვი.
|
|
|
|
|
